عرفان در سوره يوسف، ص: 60

زمانی كه دل را فقط به دنيا سپردی و نگاه تو از طريق قلب، فقط به دنيا معطوف شد، ضرر می كنی. همين نگاه قرآن است:

«إِنْ هِيَ إِلَّا حَياتُنَا الدُّنْيا» «1»

به چنين انحراف شديد فكريی دچار شدی كه به تعبير قرآن: روی زندگی خود مهر زدی كه زندگيی جز اين زندگی دنيا نيست:

«وَ ما يُهْلِكُنا إِلَّا الدَّهْرُ» «2»

وقتی كه می ميريم، در همين دنيا می ميريم و نابود می شويم و تمام می شود. اگر اين گونه به دنيا دل داديد كه بگوييد: زندگی فقط همين دنيا، ابزار، خورد و خوراك، خواب و شهوت است، ضرر می كنی.

خودت چه كسی هستی؟ تو كه فقط بدن نيستی، همه واقعيت، دل توست:

«اذا وضعت قلبك عند الدنيا خاب»

وقتی دل را در چارچوب دنيا كشيدی و نگذاشتی از اين دايره و فضا بيرون برود، آن دل ضرر می كند. چه ضرری؟ اگر اينجا بيدار شدی و فهميدی كه ضرر كردی، باز مقداری قابل جبران است. اما اگر مرگ گريبانت را گرفت و به آن طرف كشيد، آنجا ديگر هيچ ضرری قابل جبران نيست.

______________________________
(1)- انعام (6): 29؛ «و [زمانی كه در دنيا بودند] گفتند: جز اين زندگی دنيای ما زندگی ديگری نيست.»

(2)- جاثيه (45): 24؛ «و ما را فقط روزگار هلاك می كند.»