عرفان در سوره يوسف، ص: 40

«إنَّ اللهَ لا يَنْظرُ إلی صُوركم و اعمالكم»

خدا به صورت، اموال و حتی اعمال شما نگاه نمی كند، بلكه

«إنّما ينظر الی قلوبكم» «1» خدا متوجه دل شما است كه در چه حالی است. اين دل است كه سحر شما را بيدار می كند كه گوشه خلوتی بگيريد و با صاحب دل مناجات كنيد. اين دل است كه چون رقّت دارد، اشك شما را جاری می كند و با اين دل است كه شما خدا، عبادت، نماز، روزه، پيغمبر صلی الله عليه و آله و آخرت را می خواهيد. اگر دل گم شود، ديگر چيزی از اين ها را نمی خواهد.

حضرت يعقوب عليه السلام چهل سال به دنبال محبوبش گشت و پيدا كرد. ولی پيدا كردن دل، چهل سال نه، چهار سال نيز لازم ندارد، بلكه شما چهل روز به دنبال دل خود بگرد، آن را پيدا می كنی.

غارتگر دل نيز خيلی زياد است، اما «اذا نزل الحق فيه» خدا وارد اين دل شود، پيدا می شود، چگونه؟ گفت: «اذ ارتحل ما دون الله عنه» غير خدا بايد بار سفر ببندد و برود تا انسان به حقيقت خدا برگردد.

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 67/ 248، باب 54، ذيل حديث 21؛ «وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله إِنَّ اللَّهَ لَايَنْظُرُ إِلَی صُوَرِكُمْ وَ أَعْمَالِكُمْ وَ إِنَّمَا يَنْظُرُ إِلَی قُلُوبِكُمْ.»

و نيز در غرر الحكم و درر الكلم: 67، حديث 906 و 907

- قُلُوبُ الْعِبَادِ الطَّاهِرَةُ مَوَاضِعُ نَظَرِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ فَمَنْ طَهَّرَ قَلْبَهُ نَظَرَ إِلَيْهِ.

- لِيَخْشَعْ لِلَّهِ سُبْحَانَهُ قَلْبُكَ فَمَنْ خَشَعَ قَلْبُهُ خَشَعَتْ جَمِيعُ جَوَارِحِهِ.

و نيز حديث 894 و 895

- لَايَصْدُرُ عَنِ الْقَلْبِ السَّلِيمِ إِلَّا الْمَعْنَی الْمُسْتَقِيمُ.

- إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ سُبْحَانَهُ عَبْداً رَزَقَهُ قَلْباً سَلِيماً وَ خُلُقاً قَوِيما.