عرفان در سوره يوسف، ص: 90
فصحا، بلغا و شعرای بسيار معروف و قوی سخن عرب مانند «امرء القيس» «1» به معنای رفعت، ارتفاع و بلندی است. در اصطلاح عرب آمده است كه «اذا صام النهار» يعنی هنگامی كه روز به ساعت رفعت و بلندی رسيد.
اين كه قرآن كريم و روايات برای روزه ماه رمضان اين همه ارزش قائل شده، به خاطر اين است كه صوم در مرتبه، منزلت و رفعت، از همه عبادات بالاتر است و به همين خاطر قرآن مجيد به صوم نامگذاری كرده است؛ يعنی عملی بلندمرتبه، با رفعت و با منزلت كه هيچ عملی از اعمال اسلامی اين رفعت، منزلت و مرتبه را ندارد.
به همين خاطر پروردگار عالم در بين همه اعمال، روزه را به وجود مقدس خود نسبت داده است:
«الصوم لی و أنا اجزی به» «2»
______________________________ (1)- معارف و معاريف: 2/ 511
امرؤا القيس: بن حجر بن حارث كندی، از قبيله بنی اكل المرار، مشهورترين شاعر عرب، نژاداً يمانی و در نجديا در مخلاف السكاسك يمن متولد شده، وی بدين لقب شهرت يافته و مورخين در نام او بين: حُنُدج و مُليكه و عدیّ اختلاف نموده اند.
از حضرت رسول صلی الله عليه و آله روايت شده كه امرؤالقيس در قيامت پرچم دار شعر است به سوی دوزخ و او مردی است كه در دنيا به نام و شهرت رسيد ولی در آخرت به دست فراموشی سپرده می شود. از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيدند: برترين شاعر عرب كيست؟ فرمود: شاعران همه بر يك روش نبوده و در يك مسير به مسابقه نپرداخته اند تا پيشگام آنها مشخص شود، ولی اگر به ناچار بايد به اين سؤال پاسخ داد بايد گفت: آن سلطان گمراه يعنی امروالقيس بر همه مقدم است. (حكمت: 455).
مرگ وی را از 540 تا 566 ميلادی نوشته اند و به نقل زركلی 130 تا 80 قبل از هجرت.
(2)- من لايحضره الفقيه: 2/ 75، باب فضل الصيام، حديث 1773؛ «وَ قَالَ صلی الله عليه و آله قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَی الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِهِ وَ لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ حِينَ يُفْطِرُ وَ حِينَ يَلْقَی رَبَّهُ عز و جل وَ الَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ عِنْدَ اللَّهِ أَطْيَبُ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ.»
الكافی: 4/ 63، حديث 6؛ «عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَی يَقُولُ الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي عَلَيْهِ.»