عرفان در سوره يوسف، ص: 102

كه به امت پيامبر صلی الله عليه و آله داشت، روزه را به اين امت واجب كرد. روزه گوهری نبوده است كه خدا به هر امتی بدهد.

حلم و انابه ابوذر در ربذه

اين يك قدم؛ يعنی قدم گذشت، حوصله در برابر پيشامدها و بردباری برای خداست. ابوذر به دخترش گفت: آيا آب و غذايی هست كه به من بدهی؟ گفت: نه.

بيابان است و تابش مستقيم خورشيد در اين منطقه حارّه شديد است. گفت: من هر دو پايم ضعف می رود و نمی توانم راه بروم، برو در اين بيابان بگرد، ببين چيزی كه بشود خورد پيدا می شود يا نه؟ رفت، گشت و آمد، گفت: چيزی پيدا نكردم.

گفت: دخترم! پس مولای من خواسته من با شكم گرسنه از دنيا بروم. رو به قبله دراز كشيد، گفت: دخترم! من دارم می ميرم. دختر گريه كرد و گفت: پس تكليف من چيست؟ ابوذر گفت: من كه مُردم، تو به كنار جادّه برو، قافله ای می آيد كه از مكه به مدينه برود، فقط بگو كه ابوذر مرده است. آنها می آيند، كارهای مرا انجام می دهند. «1»

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 2/ 399، باب 12، حديث 6؛ «عَنْ حُلَّامٍ بن [ابْنِ ] دَلٍّ [جُلَّامِ بْنِ جَنْدَلٍ ] الْغِفَارِيِّ وَ كَانَتْ لَهُ صُحْبَةٌ قَالَ مَكَثَ أَبُو ذَرٍّ رَحِمَهُ اللَّهُ بِالرَّبَذَةِ حَتَّی مَاتَ فَلَمَّا حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ قَالَ لِامْرَأَتِهِ اذْبَحِي شَاةً مِنْ غَنَمِكِ وَ اصْنَعِيهَا فَإِذَا نَضِجَتْ فَاقْعُدِي عَلَی قَارِعَةِ الطَّرِيقِ فَأَوَّلُ رَكْبٍ تَرَيْنَهُمْ قُولِي يَا عِبَادَ اللَّهِ الْمُسْلِمِينَ هَذَا أَبُو ذَرٍّ صَاحِبُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه و آله قَدْ قَضَی نَحْبَهُ وَ لَقِيَ رَبَّهُ فَأَعِينُونِي عَلَيْهِ وَ أَجِيبُوهُ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله عليه و آله أَخْبَرَنِي أَنِّي أَمُوتُ فِي أَرْضِ غُرْبَةٍ وَ أَنَّهُ يَلِي غُسْلِي وَ دَفْنِي وَ الصَّلَاةَ عَلَيَّ رِجَالٌ مِنْ أُمَّتِي صَالِحُونَ.»

و نيز در بحار الأنوار: 2/ 430، باب 12، ذيل حديث 37؛ «... فَأَصَابَ أَبَا ذَرٍّ وَ ابْنَتَهُ الْجُوعُ وَ مَاتَتْ أَهْلُهُ فَقَالَتِ ابْنَتُهُ أَصَابَنَا الْجُوعُ وَ بَقِينَا ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ لَمْ نَأْكُلْ شَيْئاً فَقَالَ لِي أَبِي يَا بُنَيَّةُ قُومِي بِنَا إِلَی الرَّمْلِ نَطْلُبُ الْقَتَّ وَ هُوَ نَبْتٌ لَهُ حَبٌّ فَصِرْنَا إِلَی الرَّمْلِ فَلَمْ نَجِدْ شَيْئاً فَجَمَعَ أَبِي رَمْلًا وَ وَضَعَ رَأْسَهُ عَلَيْهِ وَ رَأَيْتُ عَيْنَيْهِ قَدْ انْقَلَبَتْ فَبَكَيْتُ فَقُلْتُ لَهُ يَا أَبَهْ كَيْفَ أَصْنَعُ بِكَ وَ أَنَا وَحِيدَةٌ فَقَالَ يَا بِنْتِي لَاتَخَافِي فَإِنِّي إِذَا مِتُّ جَاءَكِ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ مَنْ يَكْفِيكِ أَمْرِي فَإِنِّي أَخْبَرَنِي حَبِيبِي رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله فِي غَزْوَةِ تَبُوكَ فَقَالَ لِي يَا ابَاذَرٍّ تَعِيشُ وَحْدَكَ وَ تَمُوتُ وَحْدَكَ وَ تُبْعَثُ وَحْدَكَ وَ تَدْخُلُ الْجَنَّةَ وَحْدَكَ يَسْعَدُ بِكَ أَقْوَامٌ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ يَتَوَلَّوْنَ غُسْلَكَ وَ تَجْهِيزَكَ وَ دَفْنَكَ فَإِذَا أَنَا مِتُّ فَمُدِّي الْكِسَاءَ عَلَی وَجْهِي ثُمَّ اقْعُدِي عَلَی طَرِيقِ الْعِرَاقِ فَإِذَا أَقْبَلَ رَكْبٌ فَقُومِي إِلَيْهِمْ وَ قُولِي هَذَا أَبُو ذَرٍّ صَاحِبُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه و آله قَدْ تُوُفِّيَ قَالَتْ فَدَخَلَ إِلَيْهِ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الرَّبَذَةِ...»