ايمان و آثار آن، ص: 221
يا زن و بچه ات از گرسنگی بميرند، و يا بچه هايت يتيم گردند، به من ربطی ندارد. آن ها اين بی عاطفگی را نسبت به فرزندان خود هم دارند. وقتی دختران و پسرانشان به سن معينی می رسند، آن ها را بيرون می كنند و می گويند، ديگر شما به ما ربطی نداريد، و اصلًا حق نداريد به خانه های ما بياييد؛ هم چنين فرزندانشان هم نسبت به پدر و مادر خود اين بی عاطفگی را دارند. وقتی كه بيمارستان به بچه ها اعلام می كند، پدرتان در دالان مرگ است، خرج جنازه كشی را به دفتر بيمارستان می دهند و می روند و ديگر به سراغ پدر محتضر نمی آيند. آن جا عاطفه، انسانيت و محبت هيچ معنايی ندارد؛ آن جا انسان ابزارِ ماشين است، و بدبختانه ما هم كم كم داريم اين گونه می شويم و ابزار و نوكر ماشين می گرديم؛ ما هم داريم عواطف خود را از دست می دهيم، و هر مقدار كه اين سرمايه های عالی انسانی مان كم بشود، گرفتاری های مان بيش تر می شود؛ زندگی مان تبديل به قفس می شود، و هر مقدار كه پر بزنيم، پر، سر و دلمان می شكند و زندگی مان خراب می شود و ناراحت، متأثر، گوشه گير، بدبين، نااميد و مأيوس می شويم و به كاينات بد می گوييم و دست به خودكشی می زنيم. ما بايد برويم با پروردگار خود آشتی كنيم. ما چرا خودمان را حبس كرده ايم؟ چه كسی گفته ما بايد ابزار ماشين باشيم؟ ما نبايد اسم اين بی عاطفگی ها را تمدّن بگذاريم. اسم اين بی عاطفگی ها، تجدّد منهای تمام شؤون انسانيت است. ما بايد تمام شؤون زندگی را به نام آدميت نامگذاری كنيم، و اسم چنين رسيدگی ها را پرورش مورچه ای بناميم. در اين پرورش، چوپان های مورچه ها شته ها را پرورش می دهند، برای اين كه از گوشتشان استفاده كنند. ولی چنين سوءاستفاده ای در منطق آدميت نيست.
قرآن و اصول عالی حيات انسانی
قرآن مجيد اصول عالی حيات انسانی را در نُه بخش خلاصه كرده، و يا به طور تفصيل فرموده، ما تنها كاری كه توانستيم در اين چند جلسه انجام دهيم، فقط گفتن تيترها و ملاك ها بود. البته، شرحی از اصل اول اين حيات را كه پاكيزگی و بهداشت بود، بيان نموديم. جلس قبل هم به شرح دومين اصل اين حيات؛ يعنی توبه پرداختيم و شرايط آن را بيان نموديم. در اين جلسه هم می خواهم راجع به دومين ملاك، شرح بيش تری بدهم و رابطه آن را با انسانيت بيان كنم و بگويم انسان واقعی، چه كسی است؟
مثالی در ناياب بودن انسان واقعی
