ايمان و آثار آن، ص: 222
فروغی «1» در كتاب سير حكمت در اروپا، از هفت حكيم نام می برد كه مربوط به سه هزار سال قبل از ميلاد مسيح هستند. حكمای سبعه يونانی كه امهات مسايل فلسفی را، همين مسايلی كه معروف به حكمت متعاليه است، با تمام اصطلاحاتش در رساله های خود آورده اند. فروغی می گويد: يكی از اين حكما، روزی كار جالبی كرد. يكی از شاگردها ديد استاد چراغی را روشن كرده و با چراغ می گردد؛ يعنی نگاه می كند و نگاه جستجويی هم دارد. به استاد گفت: استاد! مگر الان روز نيست. استاد گفت: بله. شاگرد گفت: پس چرا شما چراغ به دست گرفتی؟ استاد گفت: كاری دارم. شاگرد گفت: كارت چيست؟ استاد گفت: شاگرد! دست از دلم بردار. به خدا، از صبح كه اين چراغ را روشن كردم تا حالا دارم در اين شهر می گردم و به دنبال آدم هستم.
قيمت و ارزش انسان واقعی
انسان خيلی قيمت دارد. قيمت انسان آن قدر زياد است كه پيغمبر صلی الله عليه وآله می فرمايد: «در پيشگا پروردگار كسی كه تمام سرمايه های وجوديش شكوفا شده، و مطابق با منطق الهی شكل گرفته است، احترامش پيش خدا از خان كعبه بيش تر است.» «2»
زمانی كه در تهران برق نبود، شبی مردی در خانه شخصی، شامش را خورد و خواست بخوابد. ديد خوابش نمی برد. پس به خودش گفت: چرا خوابم نمی برد؟ من كه ناراحتی وجدانی ندارم. جنايت و خيانت هم كه نكردم، و اعصابم هم خراب نيست، برای خوابيدن هم آمپول و قرص نمی خورم. پيش از اين، هر وقت می خواستم بخوابم، خوابم می برد. برای سلامت بدن، داشتن انسانيت فوق العاده مهم بوده، و زنده بودن عواطف، در پيشگيری از امراض مؤثر است. آن مرد همين طور فكر می كرد، چرا امشب خوابش نمی برد. تا اين كه به فكرش رسيد كه آن روز، از خانه كه بيرون آمده، تا غروب كار خير عمده ای نكرده، و عجب روز بدی برايش بوده است؛ تمام روز سرگرم كار و تجارت و داد و ستد و
______________________________ (1) پی نوشت
1. محمدعلی فروغی (- خورشيدی) معروف به ذكاءالملك، سياستمدار ايرانی و چند دوره نخست وزير ايران. محمد علی فروغی كه در اواخر دوران قاجاريه به لقب «ذكاءالملك» شهرت داشت، اولين و آخرين رئيس الوزرای رضا شاه و اولين نخست وزير محمد رضا شاه است؛ كه هم در جريان انتقال سلطنت از قاجاريه به پهلوی و هم در جريان انتقال سلطنت از رضا شاه به پسرش نقش مهمی ايفا كرد.
(2) 2. خصال، ج 1، ص 27، حديث 95: متن روايت چنين است: قال الصادق عليه السلام: الْمُؤْمِنُ أَعْظَمُ حُرْمَهً مِنَ الْكَعْبَه.
