ايمان و آثار آن، ص: 145
و در آيه چهارم سوره مبارك نون و قلم، به اخلاق رهبر عاليقدر اسلام صلی الله عليه وآله به عنوان «خلق عظيم» اشاره دارد:
«1»
قرآن كريم در آيات متعددی هم از اعمال مثبت پيغمبراكرم صلی الله عليه وآله در تمام جبهه های زندگی و حيات ياد می كند. برای همين به هنگام تعريف از يك مسلمان واقعی، بحث قرآن در اين سه محوری كه گفته شد، اين است كه مسلمان آن انسانی می باشد كه از نظر عقيده و پيوند، موجودی صد در صد سالم و مثبت است.
نقش اخلاق در زندگی
اخلاق، يعنی هزينه كردن عواطف عالی انسانی و نحو پيوند مثبتی كه بايد او با همنوع خود و با افراد ديگر داشته باشد. در حقيقت، اخلاق در پيوند انسان با خانواده و جامعه، نظير نورافكنی است كه بر پيشانی لكوموتيوی قطار نصب شده است. اين نورافكن راه را چنان عالی به رانند لكوموتيو نشان می دهد كه راننده با تمام توجّهی كه از طريق نور آن برای او پديد می آيد، می تواند قطار به آن سنگينی را با هم مسافرانش به مقصد برساند. در زندگی انسان، اخلاق، كاری همانند آن نورافكن را انجام می دهد تا او بتواند راه زندگی را در خانه و در اجتماع آن چنان كه شايسته است، طیّ مسير كند. بی ترديد، انسانی كه عقيده به خدا دارد و مؤمن به حق هست، اما از اخلاق پسنديده دور است، مطرود خدا است.
مضرات نداشتن اخلاق حسنه در مؤمن
حضرت امام صادق عليه السلام، در دو روايت در باب سوءالخلق كه دانشمند بزرگ اسلامی مرحوم كلينی اعلی الله مقامه الشريف آن ها را در كتاب كافی نقل كرده، ايمان را در مسلمانی كه آراسته به صفات حسن اخلاقی نيست و دچار بد خلقی است، به عسلی تشبيه نموده است كه با سركه مخلوط شده و فاسد گرديده است؛ «2» ديگر چنين عسلی قابل
______________________________ (1) 2. قلم: 4 و يقيناً تو بر ملكات و سجايای اخلاقی عظيمی قرار داری.
(2) 3. دركافی، ج 2، ص 322، باب سوء الخلق، در اين مضمون دو روايت آمده است:
عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَهَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ: إِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ لَيُفْسِدُ الْإِيمَانَ كَمَا يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَل.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام: أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَی بَعْضِ أَنْبِيَائِهِ: الْخُلُقُ السَّيِّئُ يُفْسِدُ الْعَمَلَ؛ كَمَا يُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَل.
