ايمان و آثار آن، ص: 200
قبل در بيان برنامه های محبوب در پيشگا خدا برآمديم و يك برنامه از نه برنامه حيات اسلامی را بيان كرديم، برنامه های كه پروردگار بزرگ در قرآن كريم به آن ها اعلام محبت فرموده است. اعلام محبت حق، ميزان شناخت محبوب به معنای واقعی و مثبت است.
توبه، محبوب خداوند و ضامن بقای انسان
يكی از آن برنامه هايی كه خداوند به آن اعلام محبت كرده و گاهی كشوری را از خطر سقوط و نابودی نجات داده است، عبارت است از توبه: «1»
مسأله طهارت و بهداشت واقعيتی است كه محبوب خدا بوده و انسان بايد طهارتی را كه محبوب خداست، محبوب خود بداند. همين طهارت ضامن بقای حيات جسمی و مادی انسان و همه موجودات عالم است؛ يعنی عوامل بهداشت هميشه دشمنان خطرناك خود را كه عبارت از ميكروب ها و آلودگی ها هستند، ضعيف نگاه می دارند، و عوامل بهداشت هر كجا حكومت كنند، نمی گذارند دشمنان، حيات مادی را به خطر بيندازند.
در مسأل توبه همين واقعيت وجود دارد، و توبه به مانند عوامل بهداشت، ضامن بقا و ضامن جنگ نمودن با خطراتی می باشد كه در راه تربيت مردم است. برای دور كردن خطرات و از بين بردن عوامل سقوط، قرآن مجيد نمونه ای را نشان می دهد كه مردم كشوری با توبه، از سقوط، متلاشی شدن و هلاك گشتن نجات پيدا كرد. «2»
______________________________ (1) 2. آل عمران: 146.
(2) 3. اشاره به آی نود و هشتم سور يونس: «فَلَوْ لا كانَتْ قَرْيَهٌ آمَنَتْ فَنَفَعَها إيمانُها إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ لَمَّا
آمَنُوا كَشَفْنا عَنْهُمْ عَذابَ الْخِزْیِ فِی الْحَياهِ الدُّنْيا وَ مَتَّعْناهُمْ إِلی حينٍ.»
در صفحات 56 و 57 جلد سوم تفسير برهان، در بار اين آيه چنين آمده است:
- عن أبی بصير، قال: قلت لأبی عبد الله عليه السلام لأی عله صرف الله عز و جل العذاب عن قوم يونس و قد أظلهم، و لم يفعل ذلك بغيرهم من الأمم؟
فقال: «لأنه كان فی علم الله عز و جل أنه سيصرفه عنهم لتوبتهم، و إنما ترك إخبار يونس بذلك، لأنه عز و جل أراد أن يفرغه لعبادته فی بطن الحوت، فيستوجب بذلك ثوابه و كرامته.»
