ايمان و آثار آن، ص: 50

جنازه مرده مسلمان كه سه غسل بر او واجب كرده، و حتی برنامه های مستحبی كه در دفن اموات اسلام آمده، همراه كردن كافور با مرده مسلمان، همه و همه، علل بهداشتی دارد. اگر شما به كتب مفصّل علمی كه تجزيه و تحليل اين احكام را در خود دارند، مراجعه كنيد، عظمت اسلام را بيش تر می يابيد. ولی اين مسأله را نبايد با آن مسأله قبلی اشتباه كنيد. رعايت بهداشت تا سر حدّ وجوب دستور دارد، و ما نزديك به پنج هزار قانون بهداشتی داريم. در كتاب وسائل الشيعه، در جلد اول و دوم كتاب طهارت، نزديك به پنج هزار قانون در مكتب الهی دارد. ما در كره زمين، حتی در پيشرفته ترين كشورهای صنعتی و تكنيكی، مانند آمريكا و شوروی اداره بهداشتی نداريم كه يك دهم مقررات بهداشتی ما را داشته باشند. خلاصه اين كه لزوم رعايت طهارت و بهداشت امری است و تسامح در مسأله طهارت و نجاست برای آسانی زندگی امری ديگر؛ چنان كه گفتيم، منظور ما در مسأله تسامح، فقط اين است كه آنچه را علم نداريم كه نجس است، برای ما پاك است، هر چند در واقع نجس باشد، و به عبارت ديگر، ما به آن نجاست واقعی كاری نداريم، و تنها به دانش ظاهری خود نسبت به آن مورد كار داريم و اين كه نمی دانيم آن نجس است يا پاك.

عدم وجود تسامح در آلودگی عقلی و روانی

امّا در مسأله آلودگی عقل و آلودگی روانی، مبارزه اسلام تا سر حدّ كمال است؛ يعنی كوچك ترين مسامحه ای در مكتب خدا، نسبت به نجاست عقل و آلودگی روان ديده نمی شود. ما قانونی در آيين خدا نداريم كه درباره كبر، حسد، كينه، بددلی، فكر كج و رأی غيرمستقيم، چشم پوشی كرده باشد. به راستی، وقتی مقررات را در اين ناحيه ملاحظه می كنيم، می بينيم با كوچك ترين آلودگی پيدا شده در عقل يا در روان انسان، او را در صفّ مقابل خدا قرار می دهد؛ يعنی می گويد: خدای تو، در همه شؤون وجودی كامل و مطلق است، و منظور از آفرينش انسان اين است كه او در حريم خاكی با مقررات الهی حركت كند و خود را به حريم الهی برساند و اين را بداند كه با بودن يك آلودگی در وجود، در حركت او به طرف حريم قدس لايزال، خلل ايجاد خواهد شد.