ايمان و آثار آن، ص: 297

آن انگور به جوش می آيد و به شراب مست كنند حرام و نجس تبديل می گردد، بعد از اين كه اين آب انگور از روزگار شراب بودن خود گذر كند، بعد از گذشت چهل روز از شراب بودن، سركه می شود. حالا آيا بايد اين سركه را با كلّ انگورها و خوشه هايی كه در درون آن است، آب بكشند و همين طور آيا بايد داخل آن خمره ای را كه در آن شراب بوده، شلينگ بگيرند و آب بكشند؟ پاسخ منفی است؛ چون اگر بخواهند انگورها را خالی كنند، و بعد آن ها را آب بكشند، آن انگورها از بين می رود، و اگر هم بخواهند سركه ها را آب بكشند كه سركه قابل آب كشيدن نيست. در خلال آب كشيدن، سركه با آب مخلوط می شود و از بين می رود.

چقدر پاكی مهم است كه وقتی شراب نجسِ حرام به سركه تبديل می شود و خود را از يك عنصر حرام تبديل به يك عنصر حلال می كند، خدا قبول كرده كه بگويد: با حلال شدن سركه، پاكی هم به سراغ انگورها می آيد. هم آن انگورها پاك می شود، و هم آب آن انگور پاك می شود و هم خمره ای كه آن آب انگور در آن قرار داشته، پاك می گردد، و خوردن چنين آب انگوری هم مستحب می شود. «1» پيامبر صلّی الله عليه و آله و سلّم می گويد: سركه چه خوراك نيكويی است، و چه فقير است خانه ای كه در آن سركه نيست. «2»

اهميت درمانی سركه

چهل و دو سال پيش، وقتی آيت الله العظمی بروجردی سكته قلبی كرد و دكترهای ايران گفتند كه حتما بايد پرفسور موريس را كه آن موقع، بهترين دكتر قلب بر روی كره زمين بود، از پاريس بياوريم. با پرفسور موريس تماس گرفتند كه زودتر خود را به بالين آقای بروجردی برساند. من كاملًا يادم است كه برای آوردن دكتر چه سرعت عملی به كار بردند. آقای بروجردی روز سه شنبه سكته كرده بود و آن ها توانستند روز چهارشنبه پرفسور موريس را به قم بياورند. پروفسور موريس كه آقای

______________________________
(1) 5. در وسائل الشيعه ج: 25 ص 93- 88 رواياتی در استحباب سركه آورده است:

- الْخَلُّ يَشُدُّ الْعَقْلَ

- نِعْمَ الْإِدَامُ الْخَلُ يَكْسِرُ الْمِرَّهَ وَ يُحْيِی الْقَلْبَ

- الِاصْطِبَاغُ بِالْخَلِّ يَقْطَعُ شَهْوَهَ الزِّنَا

- نِعْ مَ الْإِدَامُ الْخَلُّ وَ لَا يَفْتَقِرُ أَهْلُ بَيْتٍ عِنْدَهُمُ الْخَلُ

- إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَی خِوَانٍ عَلَيْهِ خَلٌّ وَ مِلْحٌ

(2) 6. كافی، ج 6، ص 329، حديث 1. اين روايت را امام صادق عليه السلام از پيامبر صلّی الله عليه و آله و سلّم نقل نموده است. متن روايت چنين است: قَالَ دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله عليه و آله و سلّم إِلَی أُمِّ سَلَمَهَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا فَقَرَّبَتْ إِلَيْهِ كِسَراً فَقَالَ هَلْ عِنْدَكِ إِدَامٌ فَقَالَتْ لَا يَا رَسُولَ اللَّهِ! مَا عِنْدِی إِلَّا خَلٌّ فَقَالَ صلّی الله عليه و آله و سلّم نِعْمَ الْإِدَامُ الْخَلُّ. مَا أَقْفَرَ بَيْتٌ فِيهِ الْخَلُّ.