ايمان و آثار آن، ص: 21

فعاليت و كار هم اين است كه خوب بخورند و خوب استراحت كنند. كسب و كار آن ها هم يكی است؛ يكی از آن ها از خانه بيرون می رود و درب مغازه اش را باز می كند و از هفت صبح تا هشت شب می نشيند و می فروشد و سه هزار تومان سود می كند؛ او جنسی را طبق قواعد الهی حاكم بر خريد، خريده و حالا هم كه می خواهد آن را بفروشد، باز هم آن را مطابق قواعد الهی دارد می فروشد؛ يعنی جنس را پاك خريده و حلال معامله كرده است و الان هم می خواهد آن را حلال بفروشد و غشی هم در معامله ندارد؛ اين كه جنس ها را با همديگر مخلوط كند و به عنوان جنس صد در صد خالص بفروشد؛ جنس شهری را به جای جنس شهری ديگر به مشتری نمی دهد؛ جنس كهنه را نمی فروشد؛ عيب جنس را می گويد؛ برای منفعت بردن هم حقاً و عندالله رعايت انصاف می كند؛ او برای رعايت انصاف، نه مأمور لازم دارد، و نه جريمه و نه زندان. او احتياج ندارد كه هيچ كدام از اين ها هم بالای سرش باشند؛ چون در حجر او همه كاره خدا هست؛ يعنی او را ناظر بر تمام برنامه ها می بيند و معامله می كند. شب هم كه حساب می كند، می بيند سه هزار تومان به دست آورده است. اول سال هم كه می شود، حقوق الهی را از مال خود بيرون می كند؛ پدر و مادرش را از ورشكستگی نجات می دهد؛ صدقه جاريه دارد؛ پول خود را برای خدا به كار می برد و هزاران منفعت هم از اين پول، برای عالم ديگر دارد می سازد و زندگی اش را هم اداره می كند. اين آدمی كه صبح از خانه بيرون می آيد و شب بر می گردد، رهبر عالی قدر اسلام، پيامبر بزرگوار، درباره هر قدمی كه او در خيابان می گذارد و برمی دارد، چنين می فرمايد: «الْكَادُّ عَلَی عِيَالِهِ كَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِيلِ اللَّهِ» «1»: اين آدمی كه رفت و تا شب هم سه هزار تومان به دست آورد و برگشت، به هر قدمی كه برداشته، خدا ثوابِ مجاهد در راهش را در نامه عمل او ثبت كرده است؛ يعنی علاوه بر اين كه پولی به دست آورده، ثواب جهاد فی سبيل الله را هم برده است؛ دنيايش آباد گشته است و پشت سر اين آبادی، آخرت او هم دارد قهراً آباد می شود.

امّا همسايه اش هم كه مانند او برای كسب و كار بيرون آمده بود، تا شب توانسته است سه هزار تومان به دست آورد، ولی نه در خريد، و نه در فروش، قواعد و احكام

______________________________
(1) 19.. ابن فهد حلی، عده الداعی و نجاح الساعی، ص 82 .. شيخ حر عاملی در كتاب وسائل الشيعه (آل بيت)، ج 17، ص 66 در «باب وجوب الكد علی العيال من الرزق الحلال» هشت روايت نقل كرده است، از جمله:

عن الحلبی، عن أبی عبد الله عليه السلام قال: الكاد علی عياله كالمجاهد فی سبيل الله. و رواه الصدوق مرسلا.